Γιώργος Σταματόπουλος

Γιώργος Σταματόπουλος:

Και όμως τον κουβαλάμε στα πορτοφόλια μας

Γράφει η Μάγδα Καραγιαννιώτου – Μυστικού

Δημοσιογράφος-Εκπρόσωπος F.I.J.E.T

Εικαστικός Συντάκτης

Δημοσιεύτηκε στην

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΩΝ ΚΑΙ ΠΛΕΙΣΤΗΡΙΑΣΜΩΝ

04.01.2024

Μια αποκαλυπτική συνέντευξη έδωσε ο σπουδαίος δωρικός γλύπτης, χαράκτης και νυν Υποδιευθυντής του Νομισματοκοπείου της Ελλάδος Γιώργος Σταματόπουλος στη δημοσιογράφο Μάγδα Καραγιαννιώτου - Μυστικού

Η συνάντησή μου με τον σημαντικό και μοναδικό στο είδος του Γλύπτη και Χαράκτη Γιώργο Σταματόπουλο υπήρξε πολύ έντονη για μένα. Θεωρώ ότι όσοι αναγνώσουν τα έργα και τις ημέρες του καλλιτέχνη μέσα από το συνολικό έργο του θα αισθανθούν την ξεχωριστή φυσιογνωμία του στην τέχνη και την ιστορία της Ελλάδας.

Γιώργος Σταματόπουλος -Μάγδα Καραγιαννιώτου-Μυστικού

Όταν συναντάς το βλέμμα του γλύπτη αρχίζει η μεταποίηση του στιβαρού καλλιτέχνη και αναδύεται η δυναμική της ευαισθησίας της εσωτερικότητάς του. Εκλεπτυσμός και πολυμορφική σχεδιαστική λεπτομέρεια αγκαλιάζουν τα θέματά του στις τετραγωνισμένες γεωμετρικές του αποχρώσεις ενός πολυδιάστατου κόσμου. Τα έργα του σε όλες τις εκφάνσεις του απομυθοποιούν την πραγματικότητα και εντάσσονται με την συμβολική τους αξία ως ανάγνωση για βαθύτερες σκέψεις και οραματισμούς. 

Η ελληνική κλασική αρχαιότητα του δίνει το κράτημα των βασικών αρχών της γλυπτικής και δημιουργεί έργα για την παγκόσμια κληρονομιά της χώρας μας. Το λευκό μάρμαρο τον έλκει και το διαχειρίζεται με εντυπωσιακά μοντέρνα σχέδια που σκαλίζονται με αρτιότητα και απόλυτη εναρμόνιση των στοιχείων στο θέμα αναφοράς των. Ο όγκος του μαρμάρου δεν τον φοβίζει απεναντίας τον έλκει και τον διαχειρίζεται ώστε η μαγεία του αποτελέσματος να είναι και το δικό του καλλιτεχνικό ταξίδι με δυναμική και ευαισθησία για έργα που θα μείνουν στο πέρασμα του χρόνου αναλλοίωτα. Η σύγχρονη άποψη του σχεδιασμού του είναι συνυφασμένη με την δεινότητά του να παντρεύει το παρελθόν και να εκμαιεύει το μέλλον της τέχνης .

Ο πολυδιάστατος χαρακτικός κόσμος σε φύλλα μετάλλου αποτελεί έναν διαφορετικό κρίκο έργων της δουλειάς του όπου αποκαλύπτονται συμβολικές ανθρώπινες μορφές που περιστοιχίζονται από εγχάρακτα νοηματικά σύμβολα και αποπνέουν συναισθήματα έντονης φόρτισης. Όλα έχουν την δική του κραυγή για τον σύγχρονο άνθρωπο και τα προβλήματα που τον ταλανίζουν. 

 

  

Αυτή η χαρακτική του δημιουργία έχει και τον προσωπικό χαρακτήρα του χαράκτη που με τα ερωτηματικά που αναδύονται δίνουν την ευκαιρία στον θεατή να δώσει τις δικές του απαντήσεις. Ο ορείχαλκος είναι ένα ακόμη υλικό που του δίνει την δυνατότητα να διαχειριστεί αποτέλεσμα σε άλλο μήκος κύματος με την δυναμική του όμορφου και λιτού σε ένα ιδιαίτερο γλυπτό η ανάγλυφο δωρικής έκφρασης. 

Μία από τις σημαντικές στιγμές της γλυπτικής και χαρακτικής του επάρκειας αποτελεί η χάραξη του συλλεκτικού νομίσματος "Μύρτις" της μικρής Αθηναίας κόρης του 430 π.χ. Αφού φιλοτέχνησε χαράσσοντας το πρόσωπό της με γνώση και αριστοτεχνική ακρίβεια προχώρησε και με την ανάγλυφη μορφή της σε μαρμάρινη πλάκα ώστε να την επαναφέρει στην σύγχρονη εποχή της ελληνικής πραγματικότητας.

Το έργο αυτό θα αποτελεί μια ακόμη εικαστική γλυπτική δύναμη που παντρεύεται εσαεί με την ανθρωπομορφική ιστορία μας. Το χρήμα ως μέσον δύναμης τον προβληματίζει και το εντάσσει στον κόσμο της δημιουργίας του. Σημαντική προσφορά έχει ύστερα από 26 χρόνια στο Ελληνικό Νομισματοκοπείο και μετά από τη φιλοτέχνηση εκατοντάδων κερμάτων και μεταλλίων έχει αποσπάσει πολλά βραβεία και διακρίσεις στον ειδικό αυτό τομέα της νομισματικής. Έχει φιλοτεχνήσει την Ελληνική σειρά των ευρωκερμάτων με την οποία πορευόμαστε στις οικονομικές συνδιαλλαγές μας ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Το 2008 κερδίζει τον διαγωνισμό φιλοτένησης του νομίσματος των 2 ευρώ για τα 10 χρόνια της νομισματικής ένωσης, ενώ εκείνη την χρονιά κερδίζει και το βραβείο για το καλλίτερο blister (νόμισμα μέσα σε έντυπη συσκευασία), που ήταν αφιερωμένο στο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης. Άλλη μία διάκριση έρχεται το 2009 για την φιλοτέχνηση blister για το παγκόσμιο έτος αστρονομίας. Το 2012 το ασημένιο νόμισμα με θέμα τον Σωκράτη παίρνει βραβείο για το καλλίτερο ιστορικό νόμισμα σε παγκόσμιο επίπεδο. Επίσης το 2012 το χρυσό νόμισμα για τους Βαλκανικούς πολέμους πλασάρεται στα καλλίτερα νομίσματα παγκοσμίως για το βραβείο του νομίσματος της χρονιάς. Το 2015 παίρνει πάλι το πρώτο βραβείο της commission φιλοτεχνώντας δίευρω για την επέτειο των τριάντα χρόνων από την καθιέρωση της ευρωπαϊκής σημαίας. Τέλος το 2021 φιλοτεχνεί τα αναμνηστικά ασημένια νομίσματα για την επέτειο των 200 ετών της ελληνικής επανάστασης. Αλλά βραβεία είναι το 1998 Β΄ βραβείο για μνημείο για τον δήμο του Αιγάλεω και 2021 Β΄ βραβείο για την φιλοτέχνηση προτομής του Νίκου Καββαδία.

Βιογραφικό σημείωμα του Γιώργου Σταματόπουλου

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1963. Το 1982 εισάγεται στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας όπου σπουδάζει γλυπτική με καθηγητές τον Γιώργο Νικολαΐδη και Θεόδωρο Παπαγιάννη. Παράλληλα παρακολουθεί τα ειδικά εργαστήρια της σχολής γυψοτεχνίας χαλκοχυτικής (ορειχάλκινων γλυπτών) με καθηγητή τον Νίκο Κερλή, καθώς επίσης και τα εργαστήρια μαρμαροτεχνίας με καθηγητή τον Νίκο Παρασκευά. Το 1998 αποφοιτά με άριστα από την ΑΣΚΤ. Το 1990 εργάζεται στο καλλιτεχνικό χυτήριο του Νίκου Κερλή όπου εμβαθύνει περισσότερο στην γνώση του χυτηρίου με την μέθοδο του χαμένου κεριού. Το 1991 αναλαμβάνει να αποκαταστήσει τον γλυπτό διάκοσμο του Ιλίου Μελάθρου σημερινού Νομισματικού Μουσείου και κατόπιν διαγωνισμού αναλαμβάνει να φιλοτεχνεί νομίσματα και μετάλλια για λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδος. Σήμερα κατέχει την θέση του Υποδιευθυντή του Νομισματοκοπείου της Ελλάδος και να θυμόμαστε ότι μας ακολουθεί στην καθημερινότητά μας μέσα από την εικόνα των ευρωνομισμάτων που εμπνεύσθηκε για να κάνει διακριτή την ιστορία και την ομορφιά των κερμάτων με ισχυρό κύρος οικονομικής συναλλαγής. Έργα του πλαισιώνουν Μουσειακούς χώρους, Πινακοθήκες Συλλέκτες εντός και εκτός Ελλάδος. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.

Ο Γιώργος Σταματόπουλος δίνει και ο ίδιος μία άποψη της σύγχρονης σκέψης του για την εικαστική του γλυπτική ως συνέχεια της πολυμορφίας του ως καλλιτέχνης :

Η αγάπη μου για το μάρμαρο είναι προφανής σε διάφορα έργα μου και όταν καταπιάνομαι με αυτό ξεκινάει μια ιεροτελεστία που με βάζει σιγά-σιγά στην φιλοσοφία του έργου που ανακαλύπτω βήμα-βήμα. Το πέρασμά μου πριν από πολλά χρόνια από το Μουσείο της Ακρόπολης που εργάσθηκα στα πλαίσια της συντήρησης των αρχαίων εκθεμάτων με έχει επηρεάσει βαθιά στο μετέπειτα έργο μου. Ξεκινάω λοιπόν να σχεδιάζω και να κάνω ένα σχόλιο πάνω στις μετόπες και στη ζωφόρο του Παρθενώνα αφημένο θα έλεγα πάνω σε ένα μάρμαρο. Αφουκραζόμενος τις αρχαίες γλυπτικές αξίες και παραλλάζοντας τες με το σήμερα θα λαξεύσω με έναν δικό μου τρόπο! Η αποκάλυψη του έργου αυτού θα γίνεται σιγά – σιγά και θα καταγράψω όλη τη διαδικασία ,γιατί η δύναμη που μας δίνει σήμερα η τεχνολογία μας κάνει να μεταλαμπαδεύουμε τη γνώση και στις επόμενες γενιές! Η καταγραφή αυτή θα είναι μέρος του έργου! Αυτό είναι πολύ σημαντικό για μένα γιατί έχοντας πρόσβαση τότε στις αποθήκες του μουσείου ήρθα σε επαφή με πολλά έργα που αφέθηκαν από την αρχαιότητα σε διάφορα στάδια κατεργασίας που μου άνοιξαν ένα παράθυρο πληροφοριών για τον τρόπο αντιμετώπισης ενός γλυπτού από την αρχική του λάξευση έως τα τελικά στάδια φινιρίσματος. Η πληροφορία είναι πολύ σημαντική και αυτή θα είναι η κύρια εννοιολογική έκφραση του έργου. Εδώ πρέπει να πω ότι η νέα τεχνολογία δεν με αφήνει ασυγκίνητο και με αφορμή αυτό το έργο ξεκινάω μια νέα αναζήτηση γλυπτικών αξιών πάνω σε παραδοσιακά υλικά. Έχοντας κατακτήσει αρκετά τις παραδοσιακές γλυπτικές αξίες, θα τολμούσα να πω με σύγχρονους όρους αναλογική γλυπτική, προχωρώ και στον ψηφιακό. Τα νέα μου έργα θα έχουν μια νέα αύρα παράδοσης τεχνολογίας και προβληματισμού για το σήμερα.

Από την Μάγδα Καραγιαννιώτου – Μυστικού
Δημοσιογράφος F.I.J.E.T World - Eικαστικός Συντάκτης
www.mystikou-karagianniotou.com

'Εκθεση του Δημοσθένη Σωτηρούδη

"ΑΠΟΛΛΩΝΕΙΟ ΦΩΣ"

Έκθεση του Δημοσθένη Σωτηρούδη

στο

Αρχαιολογικό Μουσείο Καβάλας

Γράφει η Μάγδα Καραγιαννιώτου – Μυστικού

Δημοσιογράφος-Εκπρόσωπος F.I.J.E.T

Εικαστικός Συντάκτης

Δημοσιεύτηκε στην

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΩΝ ΚΑΙ ΠΛΕΙΣΤΗΡΙΑΣΜΩΝ

06.07.2021

Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Καβάλας η έκθεση «Απολλώνειο Φως» αποτελεί κρίκο τέχνης που μορφοποιείται μέσα από τις ζωγραφισμένες μορφές γλυπτικής που παίρνουν σάρκα και οστά στην έκθεσή τους. Σε ένα εξαιρετικό μουσειακό περιβάλλον η λάμψη των χρωμάτων στους πίνακες με τους υπέροχα ζωγραφισμένους όγκους έλκουν το βλέμμα και απογειώνουν την αισθητική του καλλιτέχνη δυναμικά.

Το αρχαιοελληνικό πρότυπο της ελληνικής αρχαϊκής τέχνης τον βάζει σε ζωγραφικούς πειρασμούς και αναζητήσεις για ένα δικό του «Απολλώνειο Φως». 

Είναι το φως της ψυχής του δημιουργού που βρίσκει διέξοδο σε έναν διάλογο ουσίας με τα χρώματα και τους όγκους που μορφοποιούνται και εξουσιάζουν τις αποτυπώσεις. Εντυπωσιάζουν οι σχεδιαστικές του ικανότητες αγκαλιάζοντας το θέμα του με έναν ευρυγώνιο φακό σύζευξης περιβάλλοντος και αφαιρετικών όγκων γλυπτικών μορφών. Το τρισδιάστατο στις απεικονίσεις δίνει και μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα που οι γήινες και βυζαντινές αποχρώσεις κυριαρχούν. Οι όγκοι των γλυπτών βγαίνουν μέσα από το φως που τα περιλούζει και τα αγκαλιάζει δίνοντας και μια διαφορετική ματιά στην ζωγραφική. Πρωτότυπα ζωγραφικά έργα από έναν γλύπτη που ανανεώνει την δουλειά του ως φάρο ανάγνωσης σύγχρονης και παράλληλα διαχρονικής τέχνης. Φως και όραμα ζωγραφικής και γλυπτικής αρμονίας διαστέλλουν έντονα το πάθος του Σωτηρούδη για μια νέα επικοινωνία με τον κόσμο της ψυχής και του πνεύματος.

Η παράλληλη έκθεση των μεγάλων και μικρότερων γλυπτών του αποτελούν την τελική εικόνα που το «Απολλώνειο Φως» παίρνει σάρκα και οστά. Η δημιουργία με την εκδοχή των ανδρικών και γυναικείων μορίων είναι ο εκφραστικός του τρόπος για τον έρωτα και την συνέχεια της ζωής. Κυρίαρχος στην έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Καβάλας ο Ορφέας με την λίρα του. Ενα αισθητικά άψογο και απέριττο αποτέλεσμα με πλαστικότητα της έκφρασης του προσώπου να δίνει και το «Απολλώνειο Φως» που πλανάται σε όλο το εύρος της έκθεσης.

  

Γλυπτά με ψυχή κατακλύζουν τους θεατές και ταξιδεύουν στο κλέος της αρχαιοελληνικής γλυπτικής με έναν προσεγμένο σύγχρονο τρόπο που κρατά τα δεδομένα της αξίας μιας σύγχρονης και ταυτόχρονα διαχρονικής ταυτότητας του γλύπτη. 

Τα υψωμένα φτερά από την Νίκη της Σαμοθράκης του Δημοσθένη Σωτηρούδη ανεβαίνουν ως ικεσίες στον ουρανό για την διατήρηση της ελευθερίας και της δημιουργίας του ανθρώπου σε έναν κόσμο που πάντα το χρειάζεται για την εξέλιξή του. Οι σύγχρονοι μεγαλόσωμοι καθ’ ύψος κούροι του υπερήφανοι αναγγέλλουν την αιωνιότητα της γλυπτικής τέχνης και στέκουν ως φάροι φωτός για το μέλλον.

Ο Δημοσθένης Σωτηρούδης από τους πλέον σημαντικούς γλύπτες της σύγχρονης Ελλάδας στα αφαιρετικά του γλυπτά με σώματα ενσωματωμένα το ένα στο άλλο με κυκλική γεωμετρική αρμονία δίνουν στίγμα της αιώνιας λάμψης της ζωής. Τα πουλιά σε πτήση έχουν την χάρη του πετάγματος και την ειδοποιό διαφορά του γήινου με τον κόσμο του πνεύματος. Ο καλλιτέχνης αγαπά και υμνεί την γυναίκα ως σύμβολο ομορφιάς και γονιμότητας με κυρίαρχη την θέση της στην κοινωνία. Οι γυναίκες του θα στέκονται κάτω από το δικό του «Απολλώνειο Φως» που σμιλεύει με τα υλικά του.

Κοσμήματα ψυχής και δημιουργικής ικανότητας τα έργα της έκθεσης ανατέλλουν τον ήλιο της ελπίδας της ζωής και του αιώνιου φωτός που αναδύεται μέσα από την καλώς εννοούμενη τέχνη. Το συνολικό του έργο αποπνέει το άρωμα της ζωής που ο καλλιτέχνης πάντα έχει μέσα του ως αιώνιος έφηβος και εραστής της. Όλη η έκθεση είναι ενταγμένη στο αρχαιοελληνικό πνεύμα και την δύναμη που ελευθερώνει το σημαντικό γλυπτικό και ζωγραφικό του έργο.

Η περιοδική έκθεση «Απολλώνειο Φως» ήδη είναι επισκέψιμη στο Αρχαιολογικό Μουσείο Καβάλας με ελεύθερη είσοδο. Τα επίσημα εγκαίνια θα γίνουν στις 9 Ιουλίου 2021 και θα είναι ενεργή σε βάθος χρόνου ώστε να την επισκεφθούν σχολεία ώστε να μυηθούν τα παιδιά στην Τέχνη. Αυτό ακριβώς είναι και το ζητούμενο του καλλιτέχνη όπως μου το ανέφερε. Εφυγα από την Καβάλα κουβαλώντας εικόνες και νοήματα δημιουργίας που θα με συντροφεύουν για μακρύ χρόνο.

Ο Δημοσθένης Σωτηρούδης δημιουργεί τα έργα του στην Καβάλα όπου και ζει με την γυναίκα του και την οικογένεια του γιού του. Σπούδασε στην Ελευθέρα Σχολή Καλών Τεχνών στην Στουτγάρδη. Εζησε επίσης με καλλιτεχνική αναζήτηση στις ΗΠΑ. Εχει εργασθεί ως μουσειακός γλύπτης για την Αρχαιολογική Υπηρεσία και έδωσε τα φώτα του μέσα από την προσωπική του σφραγίδα στήνοντας πολλές εκθέσεις μουσείων τις τελευταίες δεκαετίες με πιο πρόσφατο το Αρχαιολογικό Μουσείο Θάσου.

Εχει εκθέσει σε μεγάλο αριθμό ατομικών και ομαδικών εκθέσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Σημαντικές είναι η Κρατική Ακαδημία Εικαστικών Τεχνών της Στουτγάρδης, Πανεπιστήμιο Γέϊλ, Γκαλλερί Ζυγός, Παλαιό Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, Βυζαντινό Μουσείο, Μουσείο Κατσίγρα Λάρισας, Αρχαιολογικό Μουσείο Καβάλας.

Μάγδα Καραγιαννιώτου – Μυστικού

Δημοσιογράφος-Εκπρόσωπος F.I.J.E.T

Εικαστικός Συντάκτης

Μια σπάνια συνέντευξη του Βαγγέλη Μουστάκα

Μια σπάνια συνέντευξη του Βαγγέλη Μουστάκα,

του γλύπτη του έφιππου ανδριάντα του Μ. Αλεξάνδρου στην Θεσσαλονίκη,

στην δημοσιογράφο Μάγδα Μυστικού - Καραγιαννιώτου

Ο Βαγγέλης Μουστάκας σπάνια δίνει συνεντεύξεις, ειδικά τώρα που βρίσκεται στη δέκατη δεκαετία της ζωής του. Στο σπίτι / εργαστήρι υποδέχεται σχολεία, δημιουργούς των τεχνών των γραμμάτων και των επιστημών από όλο τον κόσμο, αναπτύσσοντας συζητήσεις για την τέχνη και τον πολιτισμό.

Ο Μουστάκας, ένας εν δυνάμει έφηβος συναισθηματικά έως και σήμερα, αποζητά την ομορφιά στην τέχνη δημιουργώντας παράλληλη σχέση με την ζωγραφική, που αποτελεί τον πρόδρομο της γλυπτικής του φαντασίωσης για την υλοποίησή της. Τα σχέδια του σε μεγάλο αριθμό έχουν αφαίρεση και δυναμική του όγκου της γλυπτικής του και προβάλλουν την πρωτότυπη και διαφορετική ματιά του καλλιτέχνη. Οι γυναικείες φιγούρες κατά κύριο λόγο έχουν την μορφή της μούσας συντρόφου και μητέρας των τριών παιδιών του, Zoe Savina (Ζωής) βραβευμένης ποιήτριας και παγκοσμίως του Χαϊκού. 

Μίλησε από καρδιάς στη Μάγδα Μυστικού – Καραγιαννιώτου και παρατίθεται αυτούσια η συνέντευξη: 

Ο γλύπτης Βαγγέλης Μουστάκας με την Μάγδα Μυστικού - Καραγιαννιώτου

Ερ. Ο Γλύπτης Βαγγέλης Μουστάκας πόσο γεμάτος είναι σήμερα από την τέχνη του;

Απ. Ποτέ μου δεν θεώρησα τον εαυτό μου ότι τα έχω δώσει όλα στο χώρο της δημιουργίας. Έχω μέσα μου μια πηγή με πλούσια νερά.

Ερ. Μπορεί η γλυπτική να σας καλύψει ως καλλιτέχνη;

Απ. Χωρίς αμφιβολία γεννήθηκα γι’ αυτήν και θα πεθάνω αγκαλιά με αυτήν.

Ερ. Ποιες άλλες οι μορφές τέχνης που υπηρετείτε;

Απ. Είναι το σχέδιο μέσω μελέτης, για εφαρμογή των ιδεών μου και το χρώμα που πειραματίζομαι παίζοντας.

Ερ. Ποιες οι σημαντικότερες στιγμές της καλλιτεχνικής σας πορείας;

Απ. Η δημιουργία του Έφιππου Ανδριάντα του Μεγάλου Αλεξάνδρου στη Θεσσαλονίκη. Γλυπτική σύνθεση. Ένα έργο χώρου. Μια γλυπτική εγκατάσταση όπου ο κόσμος το πλησιάζει και συμμετέχει με την παρουσία του ζωντανά κι εκεί ο θεατής γίνεται μέρος του. Από μικρό παιδί φανταζόμουν το Μέγα Αλέξανδρο έφιππο κι ορμητικό - ένας Μυθικός ήρωας! Το θέμα με απασχολούσε από το 1960-61 χωρίς να υποψιάζομαι κάποιον διαγωνισμό. Με απασχολεί το έφιππο ως γλυπτική έκφραση γιατί παρουσιάζει μεγάλες δυνατότητες σύνθεσης. Έτσι για το μνημείο δημιούργησα μία γλυπτική Χώρου. Γεωμέτρησα στο έφιππο τις φόρμες, για ν’ αντέξουν στο χρόνο. Ήθελα ένα άλογο έξω από το πραγματικό, ένα άλογο θηρίο. Έναν Αλέξανδρο να στηρίζεται άνετα στο ανορθωμένο άλογο, να κάθεται σαν στο θρόνο του κι αυτό επεδίωξα στην τελική μελέτη μου. Τον ήθελα μεγαλόπρεπο κι επιβλητικό, ορμητικό και σε ανάταση οραματισμού και αυτά ήταν χαρακτηριστικά γνωρίσματα του Μέγα Αλέξανδρου. Στρέφεται ανατολικά κρατώντας το σπαθί του, σύμβολο, με το οποίο έκοψε τον «Γόρδιο Δεσμό».

Το έφιππο εγγράφεται σε κύκλο που εδράζεται στο ορθογώνιο παραλληλεπίπεδο της μαρμάρινης βάσης. Είναι ένα θέμα τολμηρό, πολύ δύσκολο, χρειάστηκαν πολλές μελέτες. Για να φτάσω στην τελική λύση με απασχολούν εννέα έφιππα. Οι τεχνικές δυσκολίες της στήριξης τεράστιες. Έπρεπε να βρεθεί το κέντρο βάρους. Όλες οι λεπτομέρειες μ’ ενδιαφέρουν: η ουρά του αλόγου, ποια φορά θα έχει, τα υφάσματα καθώς βγαίνουν από τη μασχάλη, η μπέρτα, ένα στοιχείο πανέμορφο η οποία με απασχολεί ιδιαίτερα και μελέτησα εκτενέστερα το κέντρο βάρους, με αποτέλεσμα να έχει σωστή ισορροπία, να ζυγίζει τέλεια στο κέντρο, το έφιππο, πέντε τόνους βάρος και σχεδόν αιωρείται! Η στατική μελέτη ήταν ακριβής, κάθε τετραγωνικό μέτρο επιφάνειας, αντέχει 36 τόνους πίεση ανέμου, ας μην ξεχνάμε το Βαρδάρη όπως και τους σεισμούς που ήδη δοκίμασε. Σχετικά να προσθέσω το ότι: Ο πρώτος διαγωνισμός κηρύχθηκε το 1965 από την Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών. Μετά από δύο αποτυχημένους διαγωνισμούς έγινε τρίτος, στον οποίο συμμετείχα και μου απενεμήθη το πρώτο βραβείο και η ανάθεση του έργου. Στον Ελλαδικό χώρο και στην παρούσα ιστορική στιγμή αυτό το συγκεκριμένο έργο έχει κάτι σημαντικό να πει, να συντηρήσει, να υπενθυμίσει. Το χρέος του καλλιτέχνη είναι να μπορεί να διασώζει την παράδοση αλλά έχει και υποχρέωση να μιλάει παγκόσμια με προτάσεις. Το τελευταίο, προσωπικά, το επιτυγχάνω με το ελεύθερο έργο μου. Ωστόσο και το παραδοσιακό μνημείο του Μεγάλου Αλεξάνδρου αναπνέει διαχρονικά. Δηλώνει την Πατρότητα της Μακεδονίας μας, κάνει αναφορές στην Ιστορία της Ελλάδας, στη φυσιογνωμία της. Ακόμα παραπέμπει και στη φιλοσοφία της δια μέσου του δασκάλου του Αλέξανδρου, τον Αριστοτέλη.

Ερ. Οι εποχές αλλάζουν ο καλλιτέχνης Μουστάκας πόσο διαφοροποιείται;

Απ. Προχωρώ στο δρόμο της τέχνης με τα δικά μου όνειρα, δεν ακολουθώ τη μόδα της εποχής. Αλλωστε ουδέποτε ακολούθησα τις κατευθύνσεις των ιστορικών της τέχνης ή τα ρεύματα της εποχής. Το ένστικτό μου με οδηγεί με ειλικρίνεια, δυναμική του συναισθήματος και την οργανικότητά τους. Θέλω να είμαι αυθεντικός.

Ακρόπρωρο ένα μέρος από έργο του Βαγγέλη Μουστάκα από σίδερο

Ερ. Το έργο σας σε όποια μορφή τέχνης τι αποπνέει για τον θεατή και που εστιάζει;

Απ. Προσπαθώ να τοποθετήσω στο έργο έναν πομπό που να μεταδίδει το μήνυμα. Το στοίχημα μου είναι να σταματώ τον θεατή και αυτός να συμμετέχει στο έργο, μαντεύοντας την εσωτερική του ώθηση.

Ερ. Ποια θεωρείτε σημαντικότερη στιγμή στην πορεία σας ως καλλιτέχνης;

Απ. Η Biennale της Αλεξάνδρειας, Αίγυπτος, όταν τιμήθηκε η χώρα Ελλάδα, με το έργο μου «Νίκη» με το Χρυσό Μετάλλιο, ένα έργο που έχει τώρα η Εθνική Πινακοθήκη. Έργο ελεύθερο με δυνατή φωνή. Είναι κραυγή ενάντια στον Πόλεμο. Αλλά και η «Σαρκοφάγος» (κραυγή ενάντια στον πόλεμο) έργο βίωμα, της Γερμανικής κατοχής - πλήγωσε το αγόρι των 11 χρόνων, μάρτυρα στα τρομακτικά γεγονότα του πολέμου, καθώς αντίκριζε μια ματωμένη και φρικτή αλήθεια. Γέμισε η ψυχή μου θλίψη και θυμό μαζί. Όταν ανδρώθηκα πραγματοποίησα το έργο παλεύοντας μέρα νύχτα με το σίδερο και την φωτιά επί τρεις μήνες σφυρηλατώντας 53 σιδερένιες μορφές (σημείωση: έχασα το φως μου για δέκα μέρες). Στη συνέχεια συμπλήρωσα τη σύνθεση με άλλα έξι βαγόνια βουβά, δίχως μορφές και με τη Σαρκοφάγο επτά. Όλο το έργο εδράζεται σε μια γέφυρα 10μ. μήκος. Η σύνθεση περικλείει ασφυκτικά, την ανθρώπινη μοίρα. Έτσι το «Τρένο-Σαρκοφάγος» ολοκληρωμένο πορεύεται στη σιδηροτροχιά του αιώνιου.

Βαγγέλης Μουστάκας - Μάγδα Μυστικού στο υπαίθριο Μουσείο γλυπτικής του Γλύπτη στην Αθήνα

Ερ. Που στηρίζονται τα έργα σας στην ομορφιά ή στην φιλοσοφημένη άποψη για τον εννοιολογικό τους χαρακτήρα;

Απ. Νομίζω ότι κάθε δημιουργία περιέχει ένα μήνυμα και το εκφράζει με την σύνθεση και τη μάζα του, φυσικά την αρμονία, το ζύγισμα των όγκων και την αισθητική του, εμφυσά ιδιόρρυθμη ζωή και έκφραση, ώστε να γίνεται ενδιαφέρον στο να το πλησιάσεις και να το αγκαλιάσει εγκεφαλικά. Ένας άξονας κινεί τον κόσμο των ιδεών μου μαζί με ένα ευρύτερο φάσμα ακτινωτών αλληγοριών ή μυθικών θεμάτων. Ωστόσο, δεν είναι η αφήγηση και το σύμβολο που δίνει κανείς, αλλά ο τρόπος που το πραγματοποιείς με τη γλυπτική λύση. Αυτό πρωτεύει. Η γλυπτική είναι στερεή ύλη, αλλιώς θα ήταν ένα πήδημα στο κενό. Η γλυπτική που ξέρω και δουλεύω – γλυπτική κοπιαστική, ιδιαίτερα τα σφυρήλατα, κάποια εποχή είχαν επιφέρει κόπωση στους μυώνες μου. Απ’ τη στιγμή της σύλληψης έως την πραγμάτωσή της ο ενεργός πυρήνας εκπέμπει. Δίνεις σε μια ύλη «νου» που τον εμπεριέχει και σε παλεύει.

Ερ. Ακολουθείτε το ρεύμα της εποχής για την τέχνη;

Απ. Είμαι ο εαυτός μου, ζω με το έργο μου, κοιμάμαι και ξυπνώ μαζί του. Υλοποιώ τις αξίες της ζωής σε ήθος και αισθητική. Έξω ωστόσο από τη συνειδητοποίηση του «κηρύγματος» αν θέλετε που έρχεται στην επιφάνεια. Μια αφορμή ενεργοποίησης συναισθημάτων και ενός βαθύτερου στοχασμού του εγώ, με την ύλη. Τελικά δημιουργείς στοχασμό στο χώρο, τρισδιάστατο. Οι μορφές εμπεριέχουν την αρχική διάσταση του χώρου και του χρόνου. Εγώ δέχομαι τους κραδασμούς κι αυτούς ακολουθώ.

Ερ. Πως ξεχωρίζετε ως δημιουργός;

Απ. Αυτό που γνωρίζουν όσοι πλησιάζουν και αγγίζουν το έργο μου. Από τη μεριά του θεατή, χρειάζεται ωστόσο πλήρη εγρήγορση.

Ερ. Πώς ταυτίζεται ο Βαγγέλης Μουστάκας με τις δημιουργίες του;

Απ. Είμαι ο εαυτός μου.

Ερ. Ποια είναι η Μούσα της ζωής σας;

Απ. Ποια άλλη; Η Ζωή Σαβίνα, η ποιήτριά μου, αυτή που ζούμε μαζί, ονειρευόμαστε, ελπίζουμε, συμβαδίζουμε, πιστεύουμε και προχωράμε σε ονειρεμένα λιβάδια και ουρανούς πέρα από τα γήινα. Μαζί δημιουργήσαμε οικογένεια και νιώθουμε υπερήφανοι για τα παιδιά μας κι εγγόνια μας που κι εκείνα απ’ την μεριά τους παλεύουν στο δρόμο της δημιουργίας. Εάν όλα τα είχα και δεν είχα τη Ζωή, δεν θα είχα τίποτα.

Βαγγέλης Μουστάκας και Μάγδα Μυστικού στο εργαστήριο του γλύπτη στην Αθήνα

Ερ. Ποια η δική σας φιλοσοφία για την ζωή;

Απ. Να είσαι χρήσιμος χαρίζοντας στις γενιές τον πνευματικό πλούτο και κληρονομιά των ηθικών αξιών που πηγάζουν από το έργο σου. Γενικά να καταγγέλλεις την κινδυνεύουσα ζωή, μαζί τη δική σου συμπαράσταση στον άνθρωπο της κάθε γης…

Ερ. Αισθάνεστε τυχερός με την ζωή σας;

Απ. Είναι τύχη να σου δίνεται η ευκαιρία δια μέσω του έργου σου να συνομιλείς και να δίνεις στον άνθρωπο παγκοσμίως.

Ερ. Αν ξαναγεννιόσασταν τι θα κάνατε στην ζωή σας;

Απ. Δεν μπορώ να φανταστώ τον εαυτό μου να κάνει κάτι άλλο. Ίσως και στις προηγούμενες ζωές μου να ήμουν γλύπτης.

Ερ. Τι μέλλον θα ευχόσαστε για την τέχνη σήμερα σε όλο τον κόσμο;

Απ. Πολλή δύσκολη ερώτηση. Είναι άκρως ενδιαφέρουσα η επαφή και η πάλη με το ίδιο το υλικό. Σε παρασύρει και το παρασύρεις και όπως κατά τον Αριστοτελικό ορισμό η πρώτη ύλη εμπεριέχει «δυνάμει» το έργο – την αποδεσμεύεις. Στην περίπτωση μας, γεννιέται μια άλλη σχέση, η σχέση στοργής ή σχέση σωτηρίας με το αντικείμενο. Θα έλεγα τελικά η τέχνη να κρατήσει το δικό της δρόμο ανεπηρέαστα. Να πορεύεται χωρίς καθοδήγηση.

Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα Δημοπρασιών και Πλειστηριασμών στις 30 Μαΐου 2019 . 

Δείτε την δημοσίευση ΕΔΩ

Ο γλύπτης Βαγγέλης Μουστάκας στο εργαστήριό του

Ο γλύπτης Βαγγέλης Μουστάκας στο εργαστήριό του

Έργο από σίδερο του Βαγγέλη Μουστάκα 

Έργο σε μάρμαρο του Βαγγέλη Μουστάκα

Πρόπλασμα κεφαλής Μεγάλου Αλεξάνδρου από τον Βαγγέλη Μουστάκα

H βραβευμένη καλλιτέχνης ποιήτρια Χαικου Zoe Savina και η Μάγδα Μυστικού

Η Zoe Savina η βραβευμένη καλλιτεχνης ποιήτρια Χαικου και και η Μαγδα Μυστικου στο Υπαίθριο Μουσείο του Βαγγέλη Μουστάκα

Ζωή Σαβίνα και Μάγδα Μυστικού