Γράφει η Μάγδα Καραγιαννιώτου – Μυστικού
Δημοσιογράφος-Εκπρόσωπος F.I.J.E.T
Εικαστικός Συντάκτης
Δημοσιεύτηκε στην
17 Μαρτίου 2021
Με έμπνευση από την Ιαπωνική κουλτούρα και τον Αρχαιοελληνικό πολιτισμό η Μαρία Παπάτζελου είναι καλλιτέχνης που δεν περιορίζεται στα δρώμενα της χώρας της και του τόπου διαμονής της, τη Θεσσαλονίκη. Ορμώμενη από τις γνώσεις που της έδωσαν οι δάσκαλοί της στην Σχολή Καλών Τεχνών Θεσσαλονίκης, σχηματοποίησε ένα δικό της καλλιτεχνικό δρώμενο εικαστικής δημιουργίας, ταξιδεύοντας στον Ιαπωνικό πολιτισμό, κρατώντας ωστόσο τις αρχαιοελληνικές της επιρροές.
Η διαδραστική της εσωτερική ανάγκη έγινε πράξη με δημιουργίες και εκφραστικούς διαλόγους μέσα από υλικά, φόρμες και μηνύματα διαλόγου για τους θεατές των έργων της. Οι όμορφες συνθέσεις της (Installations) είναι η αποκάλυψη της αλήθειας που κρύβουν τόσο τα υλικά της όσο και η νοηματική της εξέλαση στα θέματά της, με σκηνική παρουσία που εντείνει τις αισθήσεις του θεατή για την επικοινωνία, μέσα από την εκφορά του αποτελέσματος.
Το τελευταίο της έργο «co-existence», μια διάδραση με τον θεατή, τον προσκαλεί σε ανοικτή συν-δημιουργία, μέσα από δεκάδες φωτογραφίες χεριών και συμβόλων συνύπαρξης, από όλο τον κόσμο, τις οποίες ακόμη συγκεντρώνει.
Η τελευταία ενότητα των έργων της «Εσωτερικές συνδέσεις, being at home» παρουσιάστηκαν τον Απρίλιο το 2020 στον ναό Houngonji στο Κυότο, με επιμέλεια του σημαντικού ερευνητή κ. Μασάσι Νακαμούρα, ενώ συνέχισε την πορεία της με το χάρτινο Washi Kimono «Δεύτερο δέρμα» στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης στην έκθεση «Προλεγόμενες, Ιστορίες που ντύθηκε το Σώμα», μια εντατική έρευνα σε σχέση με τον Ιαπωνικό πολιτισμό και την Μυθολογία. Συνεχίζει αυτή την σειρά με ένα δεύτερο χάρτινο Washi Kimono αφιερωμένο στην συγγραφέα του «Tale of Genji» της περιόδου Heian, Murasaki Shikibu και ένα τρίτο αντρικό κιμονό με διπλή αναφορά στον μύθο του Urashima Taro και στον δικό μας Προμηθέα. Η αναφορά στις πτυχώσεις του αρχαιοελληνικού χιτώνα και των κιόνων δωρικού ύφους, αποτελούν το πάντρεμα με την Ιαπωνική παράδοση του κιμονό. Η πολυσχιδής και πολυμορφική εικαστική δύναμη της δημιουργού επεκτείνεται στον αόρατο κόσμο του μύθου με τις 17 συλλαβές των Χαϊκού της. Το συμπύκνωμα των στίχων της αποτελεί συνεκτική απόδοση νοημάτων, μέσα από τις εικόνες σημαντικών φωτογράφων της Ιαπωνίας.
«Ακολουθώντας τα βήματα μιας Geisha» είναι ο τίτλος 8 Χαϊκού εμπνευσμένων από 8 φωτογραφίες του Peter Machlntosh. Θα διαβάσουμε ένα μικρό ποιητικό μέρος, με την προσωπική μου ανάλυση, μετά από συζήτηση με τη δημιουργό τους Μαρία Παπάτζελου.
Οι εμβληματικές εικόνες των όμορφων γυναικών με κιμονό, με τα λευκά βαμμένα πρόσωπα, είναι οι γνωστές Maiko και Geiko του Κυότο της Ιαπωνίας. Αυτές τις γυναίκες χαρακτηρίζουν οι στίχοι της Μαρίας Παπάτζελου, με όλα τα ποιοτικά χαρακτηριστικά τους που συγκινούν, άνδρες και γυναίκες, έως και σήμερα. Η ιστορία τους κρύβεται κάτω από την σεμνότητα, να δίνουν τα καλύτερα της παιδείας τους, χωρίς επιτηδεύσεις.
Η θεατρική παρουσία των παραπάνω στίχων Χαϊκού συνεχίζει με την εκλεπτυσμένη ατμόσφαιρα που δημιουργείται, μετά την σκηνική παρουσία του χορού των γυναικών με κιμονό. Στην συνέχεια θα είναι έτοιμες να ακολουθήσουν την καθημερινότητά τους, έτοιμες για την επόμενη παρουσία στον κόσμο της παραδοσιακής κουλτούρας που υπηρετούν με ζήλο, κουβαλώντας το μικρό κοριτσάκι που έχουν μέσα τους.
Ανοιξη – Spring – Χαϊκού της Μαρίας Παπάτζελου με αφορμή τις φωτογραφίες του Ιάπωνα φωτογράφου Edison Taragaki εμπνευσμένα από την ομορφιά της μυθολογίας του Izumo στο Shindo, ιερός τόπος της δύσης του ήλιου και της αναγέννησης της φύσης.
Ακροβατώντας με τις λέξεις η ποιήτρια εναρμονίζει τον ποιητικό της λόγο με την αρχαία λατρεία των Ιαπώνων να τιμούν με Ιερά, την δύση του ήλιου. Λεπτά τα νήματα που συνδέουν τις έννοιες των στίχων σε ένα απρόσκοπτο διαλογισμό με την ιερή φύση και το μεγαλείο της δύναμης του ήλιου. Ο μύθος της ιερής γης Izumo, που μορφοποιήθηκε από το θεϊκό ζευγάρι, Izanagi-no-Mikoto και Izanaki-no-Mikoto στον αρχέγονο ωκεανό, γίνεται το δέλεαρ για την ποιήτρια να αναζωπυρώσει τον μύθο.
Σε μία άλλη μικρή Χαϊκού ιστορία της με τον τίτλο «Nukumori: η ζεστασιά μιας πρόσφατης αποχώρησης», εμπνευσμένη από τις ατμοσφαιρικές φωτογραφίες του βραβευμένου φωτογράφου George Nobechi, η εικαστικός επιχειρεί να συγκρατήσει λίγη από τη ρευστότητα του φθοροποιού χρόνου, που συνεχώς χάνεται, σε μία αέναη, wabi-sabi επιστροφή.
Η ατέρμονη κίνηση του ουρανού, είναι η δημιουργία του μέλλοντος που θα γίνει παρελθόν και η στροφή αναπόφευκτα βρίσκεται στην αρχή, μια αλήθεια που κρύβουν οι στίχοι αυτοί, για έναν κόσμο που πάντα θα ακολουθεί τον ουρανό και τους νόμους του.
Ο αδυσώπητος χρόνος είναι τόσο βιαστικός στο πέρασμά του, που μας παραπλανά και μας αποστομώνει. Οταν ο χρόνος φύγει, δεν υπάρχει επιστροφή σε όσα βίωσες, ούτε απολογία, σε ότι δεν πρόφθασες. Επομένως ο ζωοδότης ήλιος μας υπενθυμίζει με την δύση του, ότι όλα φεύγουν και η επόμενη μέρα είναι μια νέα μέρα, χωρίς επιστροφή σε αυτήν που έφυγε.
Μάγδα Καραγιαννιώτου – Μυστικού
Δημοσιογράφος-Εκπρόσωπος F.I.J.E.T
Εικαστικός Συντάκτης
