Γράφει η Μάγδα Καραγιαννιώτου – Μυστικού
Δημοσιογράφος-Εκπρόσωπος F.I.J.E.T
Εικαστικός Συντάκτης
Δημοσιεύτηκε στην
6.4.2021
Ξεκίνησα για τα Τρίκαλα από την Θεσσαλονίκη με το τρένο της γραμμής Θεσσαλονίκης – Αθηνών με ενδιάμεσο σταθμό Παλαιοφάρσαλα και μετεπιβίβαση σε τρένο και προορισμό τα Τρίκαλα. Υπήρχε η δυνατότητα της απευθείας γραμμής αλλά επιλέχθηκε για καθαρά τουριστικούς λόγους και άξιζε τον κόπο. Η σύντομη αναμονή στον σταθμό Παλαιοφάρσαλα πολύ ευχάριστη με τις μυρωδιές της φύσης και θέα των γύρω θερισμένων χωραφιών από τα σιτάρια. Ο αέρας δροσερός, ήταν όαση στην ζέστη του καλοκαιριού.
Οι τουρίστες με σακίδια κάθε λογής και από διαφορετικές εθνικότητες μας χαμογελούν και φαίνονται να απολαμβάνουν την ατμόσφαιρα και τον ορίζοντα των χωραφιών. Το μικρό καφενείο δίνει την δυνατότητα να ικανοποιήσεις τον ουρανίσκο σου με ότι διαθέτει ως χώρος για τους πελάτες. Αυτό που μου έκανε εντύπωση ήταν οι ταξιδιώτες από την Αθήνα που καταφθάνουν ομαδικά με το τρένο από Αθήνα προς Θεσσαλονίκη και έχουν και αυτοί προορισμό τα Τρίκαλα και την ευρύτερη περιοχή. Βιαστικά έγινε η επιβίβαση για όλους μας στο τρένο με τερματικό σταθμό τα Τρίκαλα.
Η νέα μας πορεία με εικόνες των βουνών που περιτριγυρίζουν προστατευτικά την περιοχή δίνουν άλλη οπτική αίσθηση με πολύ ενδιαφέρον. Στο τέρμα η αγαπημένη φίλη και συνάδελφος Δημοσιογράφος F.I.J.E.T Λία Μπακλαβά περιμένει να με καλωσορίσει και να μου θυμίσει ότι η φιλοξενία και η φιλία στον τόπο αυτό είναι το ζητούμενο. Ήδη είχε στο πρόγραμμα της την διαδρομή και ότι καλλίτερο για να γνωρίσω από κοντά τον τόπο και τους ανθρώπους του.
Η Λία γνωρίζοντας πολύ καλά την ξενάγηση που έπρεπε να μου κάνει με πήγε κατευθείαν στο Μουζάκι όπου και θα έμενα σε έναν όμορφο λόφο και θα είχα την θέα του χωριού σαν σε ένα μεγάλο πιάτο. Το μεγάλο σπίτι ξεχωριστό με τον κήπο και την θέα στα γύρω βουνά που συγκλίνουν απέναντι μας ακριβώς αφήνοντας μια τεράστια φυσική πύλη στο σημείο κατάληξης τους δεξιά και αριστερά. Το φως και η καθαρότητα του ουρανού διαδέχθηκε η νύχτα γεμάτη αρώματα από τους κήπους και την καθαρότητα του ουρανού και των αστεριών που όπως λέγεται από τους ντόπιους δεν συναντάς στην Ελλάδα πουθενά. Το χωριό ημέρα και νύχτα λάμπει με τα σπίτια σε πολύ καλή ρυμοτομία δρόμων και κεντρική αγορά που διαθέτει καταστήματα όλων των ειδών γεμάτα από ντόπιους και ξένους.
Σε ώρα αιχμής δυσκολευθήκαμε να βρούμε τραπέζι για καφέ και παγωτό. Απολαύσαμε παραδοσιακά γλυκά ντόπια εδέσματα και καλό τοπικό κρασί σε ταβέρνες γύρω και έξω από το Μουζάκι ανηφορίζοντας για το βουνό των Αγράφων. Το σκληρό και άγριο τοπίο του βουνού είχε προστατέψει τον ήρωα Γεώργιο Καραϊσκάκη και τα παλληκάρια του από τους Τούρκους και ήταν το προπύργιο του για να υπερασπιστεί την πατρίδα του από τον εχθρό τότε. Τα χωριά που συναντούμε στον φιδωτό και ανηφορικό δρόμο σε καλωσορίζουν και σου δίνουν την σύγχρονη πραγματικότητα με τον πολιτισμό. Εδώ πρέπει να αναφέρω ότι καταλύματα και παραδοσιακές ταβέρνες με καλό φαγητό παραμονεύουν να σας ξελογιάσουν και να απολαύσετε γεύσεις και ατελείωτη ομορφιά τοπίου καθαρά ορεινού. 
Ο δρόμος αυτός συνεχίζει στα υψηλότερα σημεία της διαδρομής με τελικό προορισμό το Μοναστήρι της Σπηλιάς των Αγράφων και την Θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Σπηλιώτισσας.
Εχοντας ορμητήριο το σχεδόν κολλητό χωριό με το Μουζάκι, το χωριό του μεγάλου πολεμιστή Γεωργίου Καραϊσκάκη (μία γέφυρα χωρίζει τα δύο χωριά γεωγραφικά άλλα και οικιστικά) συνεχίζεται το οδοιπορικό μας. Με ευκαιρία την γιορτή του Αυγούστου για την Παναγία την Σπηλιώτισσα που την γιορτάζουν στο Μαυρομάτι κάθε χρόνο, βρέθηκα με την Λία Μπακλαβά και την βραβευμένη Λογοτέχνη Ποιήτρια Ελένη Τέγου και ένα μεγάλο αριθμό γυναικών του Μαυροματίου για το προσκύνημα της Παναγίας. Όπως είχα προετοιμαστεί, θα ήταν ένας προορισμός για την ομορφιά και την θρησκευτική ευλάβεια που θα μου έδιναν πολύ δύναμη και χαρά.
Το Μοναστήρι της Σπηλιάς των Αγράφων στο υψηλότερο σημείο του βουνού υπάρχει η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας που βρέθηκε το 1904 από τους αδελφούς Αθανάσιο και Παρθένιο. Ο δρόμος κακοτράχαλος δύσκολος με διαδρομές στην κόψη με τους γκρεμούς.
Κατά την διάρκεια του ταξιδιού μας μπόρεσα να αντιληφθώ τον ψυχισμό όλων των γυναικών του Μαυροματίου που υπήρχαν μέσα στο λεωφορείο. Δεν ανησύχησαν καθόλου στην διαδρομή και με καθησύχαζαν ότι όλα θα πάνε καλά και ότι η Παναγία δεν άφησε να γίνει εδώ και πολλά χρόνια κανένα ατύχημα. Σε κάποια στροφή πέταλο θα την έλεγα, κατηφορικά που έχασκε ο γκρεμός κάτω σε τεράστιο βάθος, ο οδηγός σταμάτησε, κατέβηκε και αφαιρούσε τις πέτρες που είχαν κυλίσει από το βουνό για να μην εμποδίσουν το πέρασμα μας. Η φίλη μου Λία Μπακλαβά είχε γίνει κάτωχρη και εγώ ήμουν έτοιμη να πεταχτώ έξω τρέμοντας από τον φόβο της ολίσθησης. Πίσω μου οι γυναίκες από το Μαυρομάτι, συνοδοιπόρες είχαν απόλυτη ηρεμία και το διασκέδαζαν. Εκείνη την στιγμή σκέφθηκα πόσο δυνατές και με θρησκευτική ευλάβεια είναι. Οταν φθάσαμε στην Παναγία το πρώτο που έκανα ήταν να την ευχαριστήσω για την ασφάλειά μας.
Σήμερα από ότι έμαθα ο δρόμος είναι καλός και δεν έχει κανένα πρόβλημα να τον διασχίσεις. Το προσκύνημα της Παναγίας της Σπηλιώτισσας είναι πραγματικά το άγγιγμα με τον Θεό και την χάρη της Παναγίας. Το εκκλησάκι στην κορυφή του βουνού σαν αετοφωλιά με την αρχιτεκτονική του δομή εντός και εκτός, σου δίνει την ιερότητα του χώρου με όλη την μεγαλοπρέπεια του τοπίου. Ήδη έχεις επικοινωνήσει με την θεία χάρη της Παναγίας της Σπηλιώτισσας.
Η επιστροφή στα εγκόσμια μας επανέφερε στην συνέχεια του ταξιδιού μας στο Μαυρομμάτι Καρδίτσας που γεννήθηκε ο μεγάλος στρατηλάτης και ήρωας Γεώργιος Καραϊσκάκης. Το Μαυρομμάτι διαθέτει το Μουσείο του Γεωργίου Καραϊσκάκη με προσωπικά αντικείμενα του Ηρωα και πολλά άλλα κειμήλια της εποχής του που δωρίθηκαν από την οικογένεια του αλλά και άλλους φίλους του Μουσείου. Το επισκέφτηκα με την ευγενική βοήθεια του Προέδρου του Πολιτιστικού Συλλόγου Μαυρομματίου κ. Δημητρίου Γιώτη ο οποίος και μου έδωσε όλη την πολύτιμη ιστορική αξία των προσωπικών αντικειμένων του Καραϊσκάκη. Η συγκίνηση μεγάλη να βλέπεις το ξίφος, το δακτυλίδι του και το φυλαχτό του που είχε πάντα επάνω του, όπως και άλλα σημαντικά που υπάρχουν στο Μουσείο.
Με ορμητήριο το σπίτι της Λίας Μπακλαβά στο Μουζάκι η ταξιδιωτική μας πορεία συνεχίζεται προς την όμορφη πόλη των Τρικάλων με οδηγό και ξεναγό την Λία. Η διαδρομή μικρή άνετη μετά το χωριό Πύλη που παρουσιάζει ωραίο κεντρικό εμπορικό δρόμο με παραδοσιακούς κουραμπιέδες, εργολάβους, πάστες και ωραία στέκια για αναψυχή και ποτά κάθε είδους. Επόμενη επίσκεψη η πόλη των Τρικάλων που έκλεψε την καρδιά μου για το κοσμοπολίτικο ύφος της και την πολλαπλότητα των πραγμάτων που την κάνουν ξεχωριστή.
Ο ποταμός Ληθαίος δηλαδή το ποτάμι της λήθης, είναι αυτό που την χωρίζει στα δυο. Διασχίζει όλη την πόλη και κρατά σε επικοινωνία τις δυο πλευρές με πολλές μικρές γέφυρες που οριοθετούν περάσματα. Οι περιπατητές ανταμώνουν με τι πάπιες στο ποτάμι που κολυμπούν αθόρυβα δίνοντας μια όμορφη ατμόσφαιρα ηρεμίας. Στις όχθες αυτού του ποταμού γεννήθηκε ο πρώτος γιατρός της αρχαιότητας Ασκληπιός κατά τον Στράβωνα. Σε αυτό το σημείο ακριβώς επιλέχθηκε να τοποθετηθεί το άγαλμα του Ασκληπιού που φιλοτέχνησε ο γλύπτης Θεόδωρος Βασιλόπουλος, με τα νερά του καταρράκτη στα πόδια του.Πρώτος σταθμός στην πόλη το Ασκληπιείο Τρίκης όπου εκεί κατά τον Στράβωνα υπήρχε το παλαιότατο και επιφανέστατο ιερό του Ασκληπιού πρώτου ιατρού της αρχαιότητος. Εδώ προσέτρεχαν πανελλαδικώς για θεραπεία με βότανα. Μέρος του Ασκληπιείου οι αρχαιολόγοι εντόπισαν κάτω από την παλιά πόλη.
Στην πόλη Τρικάλων από ανασκαφές το 1902 του Παναγιώτη Καστριώτη βρέθηκαν Ρωμαϊκός Λουτρώνας και οικοδόμημα με ψηφιδωτά δάπεδα υστερορωμαϊκών χρόνων και το 1964 αποκαλύφθηκε από το Δ. Θεοχάρη η γωνία ενός μεγάλου οικοδομήματος όψιμων ελληνιστικών χρόνων με Ρωμαϊκά ψηφιδωτά που παριστάνουν τον βασιλιά ηδονών της Θράκης Λυκούργο, παράφρονα, διότι είχε διώξει τον θεό Διόνυσο και γι’ αυτό τιμωρήθηκε από τις μαινάδες.
Η οδός Ασκληπιού που αποτελεί και τον εμπορικότερο δρόμο, είναι τόπος συνάντησης, επικοινωνίας, περιπάτου για ντόπιους και ξένους, δίνοντας την ελευθερία σε όλους να χαλαρώσουν στην καρδιά της πόλης των Τρικάλων χωρίς περιττούς ήχους. Η κεντρική πλατεία της πόλης είναι η συνέχεια της Ασκληπιού και τα πυκνά ψηλά δέντρα δροσίζουν με την αίσθηση των νερών που κυλούν στο ποτάμι. Το συντριβάνι με το γλυπτό του πιτσιρικά που φιλοτέχνησε ο σημαντικός έλληνας γλύπτης Νικόλας της νεώτερης ιστορίας της ελληνικής γλυπτικής δίνει την εικαστική του παρουσία πολύ ζωντανά. Σε μικρή απόσταση το άγαλμα του Στρατηγού Στέφανου Σαράφη αρχηγού ΕΑΜ ΕΛΑΣ έργο του Αντώνη Καραχάλιου όπως το άγαλμα το αρματολού Νικολάου Στουρνάρα, ο ανδριάντας του Παπαθύμιου Βλαχάβα και ο ανδριάντας του Στρατάρχη της Ρούμελης Γεωργίου Καραϊσκάκη. Η ιστορία και το μεγαλείο της για υπενθύμιση σε ξένους και ντόπιους.
Για τους ευσεβείς και πιστούς οι ναοί της πόλης είναι παλαιοί και με πολύ σημαντικά κειμήλια και αποτελούν προορισμό τουριστικό που χρειάζεται και τον απαιτούμενο χρόνο.
Επόμενη επίσκεψη μας στην Δημοτική Πινακοθήκη του Δήμου Τρικάλων που έχει μεγάλο ενδιαφέρον από τις συλλογές ντόπιων και ξένων καλλιτεχνών και στεγάζεται στην Δωροθέα Σχολή, Στρατηγού Σαράφη 42. Αποτελείται από την πτέρυγα του Μενέλαου Καταφυγιώτη την πτέρυγα του Δημήτρη Γιολδάση και την πτέρυγα διαφόρων καλλιτεχνών ντόπιων και ξένων, που δώρισαν έργα τους σε αυτήν.
Προορισμός με ενδιαφέρον, ένα σπάνιο μνημείο το Κουρσούμ – Τζαμί που έχτισε ο γιός του Σουλτάνου Σουλεϊμάν πρίγκιπας Οσμάν Σάχ ο οποίος άρρωστος και κυνηγημένος σώθηκε στον τόπο αυτόν και το έκτισε σε ανάμνηση. Είναι μεγαλόπρεπο και με την δική του αρχιτεκτονική προκαλεί δέος. Κτίσθηκε στα μέσα του 16ου αιώνα. Προστατευμένο από την UNESCO αποτελεί τόπο προβολής πολιτισμού με εκθέσεις και ομιλίες. Άλλο σημείο αξιόλογο επίσκεψης που πρέπει να απολαύσει ο ταξιδιώτης είναι η συνοικία Βαρούσι με τα όμορφα αρχοντικά και την περίτεχνη αρχιτεκτονική τους. Στα στενά σοκάκια αυτής της περιοχής σκοτώσανε τον Σακαφλιά, τον μποέμ άνδρα και καρδιοκατακτητή λόγω της ομορφιάς και του χαρακτήρα του. Σακαφλιάς σημαίνει φίλος της σάρκας. Την φήμη του συναντούμε στο Ρεμπέτικο τραγούδι του Βασίλη Τσιτσάνη. Έτσι καθιερώθηκε και να αποκαλούνται οι Τρικαλινοί συχνά Σακαφλιάδες.
Στο βόρειο τμήμα της πόλης των Τρικάλων βρίσκεται ο Λόφος του Προφήτη Ηλεία με το εξωκλήσι του Προφήτη Ηλεία κτισμένο το 1896. Στην περιοχή βρέθηκαν νεολιθικά όστρακα και κάτω από τον Λόφο παλαιοχριστιανική Βασιλική του δεύτερου μισού του 5ου αιώνα.
Ο ζωολογικός κήπος της πόλης μετά το φρούριο θα αποζημιώσει τον επισκέπτη με τα ζώα που φιλοξενεί και τα ωδικά πτηνά σε ένα καταπράσινο φυσικό τοπίο.
Η νυχτερινή ζωή στην πόλη είναι το μεγάλο πλεονέκτημα για όσους την επισκεφθούν. Ατελείωτα μαγαζιά για ποτό και φαγητό με ιδιαίτερη διακόσμηση και σε συνέχεια το ένα δίπλα στο άλλο σε προσελκύουν σε μια όμορφη μεγάλη παρέα ανθρώπων.
Η επιλογή πραγματικά δύσκολη με πολλές προτάσεις για διασκέδαση. Τριγύρω μας στενά δρομάκια για ποδαρόδρομο οδηγούν σε χώρους μέσα και έξω των κτιρίων με τους μεγάλους ανεμιστήρες να γυρίζουν επάνω από τα κεφάλια μας χωρίς να ενοχλούν. Ενας μικρός παράδεισος θα έλεγα που μας συγκίνησε και γέμισε μπαταρίες για τον Χειμώνα.
Η φίλη και ξεναγός μου Λία Μπακλαβά γνώριζε πολύ καλά τον τόπο και μου έδωσε και πάλι την καλλίτερη ευκαιρία για να αισθανθώ την περιρρέουσα ατμόσφαιρα της διασκέδασης στην καρδιά της πόλης. Και φυσικά είχα την ευκαιρία να συναντήσω ανθρώπους που ζουν και δραστηριοποιούνται στα Τρίκαλα.
Οι άνθρωποι των Τρικάλων φημίζονται για την φιλοξενία και την ευθύτητα του χαρακτήρα τους. Δεν είναι τυχαίο επίσης που ο τόπος έχει πολλούς σύγχρονους και παλιούς καλλιτέχνες που έδωσαν και συνεχίζουν να δίνουν πολιτισμό σε υψηλό επίπεδο.
Επόμενο βήμα του επισκέπτη η στάση έξω από το κεντρικό Μοναστήρι της Ιεράς Μονής Μεταμορφώσεως του Σωτήρος του οποίου κτήτωρ ήταν ο Αθανάσιος Μετεωρίτης από τον οποίο δόθηκε το όνομα Μετέωρα, το 1344 Κατόπιν δημιουργήθηκαν άλλες Μονές Ανδρών και γυναικών. Σήμερα λειτουργούν έξι Μοναστήρια τα εξής:
Μονή Αγίου Νικολάου Αναπαυσά
Μονή Ρουσάνου η Αγίας Βαρβάρας
Μονή Βαρλαάμ η Αγίων Πάντων
Μονή Αγίου Στεφάνου
Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος ή Μεγάλο Μετέωρο
Μονή Αγίας Τριάδας
Μετά την επίσκεψη των Μοναστηριών και την θέα της πόλης στα ριζά των βράχων η Καλαμπάκα σε καλοδέχεται ευχάριστα με δροσιά στα όμορφα καφέ και εστιατόρια ταβέρνες όπως και τα καλοβαλμένα ξενοδοχεία και διαμερίσματα όπου μπορείς να ξεκουρασθείς. Η μικρή αυτή φιλόξενη πόλη σε έχει ήδη κερδίσει.
Επόμενος προορισμός ξεκινά από το Μουζάκι και στην συνέχεια η διαδρομή από Τρίκαλα – Πύλη – Ελάτη – Περτούλη συνεχίζει δίπλα στον Πορταϊκό ποταμό την γέφυρα Κονδύλη με όμορφη φύση και ασφαλή διαδρομή. Από τα Τρίκαλα έως την Ελάτη 32 χιλιόμετρα και υψόμετρο 950 μέτρα. Η πρώτη εικόνα του βουνού Κόζιακα μαγευτική με υψόμετρο 1.990 μέτρα πάνω από την Ελάτη σε έχει κερδίσει με την πρώτη ματιά. Μυρωδιά από έλατο παντού και το πράσινο έχει την τιμητική του κυριαρχεί όπου αν στρέψεις το βλέμμα σου. Τα ξύλινα υπαίθρια μαγαζιά με πλεγμένα χειροποίητα στεφάνια από αποξηραμένα λουλούδια των ντόπιων καλλιτεχνών του είδους, χρωματίζουν απαλά το όλο τοπίο. Πάγκοι από ξύλο γεμάτοι με μέλι του Ελάτου, μαρμελάδες και γλυκά κουταλιού παραδοσιακά, χαλβάς σαπουνέτης εταιρείας Μπουλογιώργου με βελούδινη υφή στο στόμα. Οι ταβέρνες όπως και τα καφέ με ιδιαίτερο διάκοσμο στολισμένα δίνουν ότι καλλίτερο σε ποιότητα με το βουνό απέναντι επιδεικτικά σε όλο το μεγαλείο του. Φεύγεις και κουβαλάς ότι είδες, άγγιξες, έφαγες και ανέπνευσες από τα αρώματα της φύσης.
Μετά την Ελάτη σε πολύ μικρή απόσταση το χιονοδρομικό κέντρο στο Περτούλι άλλα χωριά της περιοχής είναι Βλάχα, Βροντερό, Ξυλοχώρι, και Καλόγηροι. Εδώ οι φιλότεχνοι θα συναντήσουν τα ξυλόγλυπτα του Αγγελου Πατσιατζή που έχουν μεγάλο ενδιαφέρον.
Κάπου εδώ τελείωσε η περιήγηση σε έναν τόπο που φεύγοντας τον κουβαλάς μαζί σου για πάντα γεμάτος από τις ομορφιές της φύσης και την συνάντηση των ανθρώπων που την κατοικούν και την αγαπούν με τον δικό τους φιλόξενο τρόπο.
Μάγδα Καραγιαννιώτου-Μυστικού Δημοσιογράφος – Εκπρόσωπος Βορείου Ελλάδος F.I.J.E.T (Διεθνής Ομοσπονδία Δημοσιογράφων Τουρισμού).
Μάγδα Καραγιαννιώτου – Μυστικού
Δημοσιογράφος-Εκπρόσωπος F.I.J.E.T
Εικαστικός Συντάκτης
